Đọc sách và đọc bài báo khoa học có gì khác?

Chào các bạn thân mến, trong hành trình học tập và nghiên cứu ở Bách khoa, kiểu gì bạn cũng sẽ phải “cày” cả đống sách vở lẫn báo, tạp chí chuyên ngành. Nhưng đọc hai loại này không hề giống nhau đâu nha! Mỗi loại lại cho bạn một trải nghiệm khác biệt.

Vậy thì để khỏi “lạc trôi” giữa rừng tài liệu, Trung tâm Truyền thông & Tri thức số sẽ bật mí cho bạn vài điểm khác nhau thú vị khi đọc sách và đọc báo khoa học. Chuẩn bị note lại nhé.

1. Trước hết, chúng ta cần hiểu về sách (giáo trình/chuyên khảo) là kiểu “bách khoa toàn thư” – gom hết kiến thức nền tảng, xếp gọn gàng từng chương. Trong khi bài báo tạp chí khoa học (journal article) là kiểu “tin nóng” của giới học thuật – công bố phát hiện mới toanh, vừa ra lò.

2. Về cấu trúc, sách có cấu trúc theo chương, từ dễ đến khó, giống như học từng level trong game. Trong khi báo, tạp chí khoa học có cấu trúc chuẩn IMRaD (Intro – Methods – Results – Discussion), ngắn gọn mà căng thẳng như đề thi.

3. Về độ sâu, sách chuyên ngành bao quát, lý thuyết, nhiều ví dụ – kiểu overview cho newbie, còn bài báo tạp chí lại đi thẳng vào một vấn đề siêu cụ thể – như zoom 100% vào một pixel.

4. Nếu ngôn ngữ trong sách thường là thân thiện, dễ hiểu hơn, đọc xong có thể kể lại cho bạn cùng phòng, thì bài báo tạp chí khoa học thường nặng học thuật, toàn thuật ngữ và số liệu, đọc xong dễ muốn pha cà phê thêm…

5. Vì vậy, đối với sách, chúng ta thường đọc tuần tự, từ đầu đến cuối – như binge-watching một series Netflix. Còn với bài báo tạp chí khoa học, chúng ta có thể chọn cách đọc chọn lọc: abstract → hình/bảng → kết luận. Giống lướt TikTok: xem cái hay trước, chán thì next.

Tóm lại, Đọc sách giống như đi dạo công viên: thong thả, có lộ trình rõ ràng, kiến thức được sắp xếp từ A đến Z để bạn “cày level” dần dần. Đọc báo tạp chí chuyên ngành thì khác, giống như lướt tin nóng: thông tin ngắn gọn, nhiều số liệu, tập trung vào một vấn đề rất hẹp, đọc nhanh nhưng phải tỉnh táo để “bắt trend” học thuật kịp thời.

Tóm lại: sách cho bạn nền móng vững chắc, báo khoa học cho bạn update mới nhất – combo cả hai thì học tập và nghiên cứu mới “ngon lành”.

Hi vọng những tổng hợp về phương pháp đọc hai loại tài liệu chuyên ngành cho các BKers sẽ giúp các bạn có thể lĩnh hội kiến thức dễ dàng hơn. Chúc các bạn ngày càng thành công.

Nguyễn Hương Trà